تحلیل رویکرد جلیلی و نگاه رسانه های غربی به وی به قلم روزنامه نگار عرب

اکثر رسانه های دنیا جلیلی را بارزترین کاندیدای فعلی می دانند/ پیش بینی پیروزی جلیلی بیراه نیست

 گروه بین الملل رجانیوز: حضور دکتر جلیلی به عنوان مذاکره کننده ی ارشد هسته ای در ادوار مختلف مذاکرات، و شخصیت آرام و منطقی و در عین حال با اقتدار وی، از چند سال پیش او را در کانون توجه بسیاری از رسانه های خارجی قرار داده بود. هم اکنون هم که دکتر جلیلی به عنوان نامزد در انتخابات حضور یافته، طبیعی است که مورد توجه رسانه های عربی و غربی باشد و گزارش های متعددی را به خود اختصاص دهد که خواندن آنها می تواند نکات جالبی در بر داشته باشد. اخیرا نشریه لبنانی السفیر، طی مطلب به قلم «مصطفی لبّاد» (یکی از مطرح ترین کارشناسان مسائل ایران در رسانه های عرب زبان) با بررسی زندگی دکتر جلیلی و نگاه رسانه های دنیا به وی، مطلبی خواندنی منتشر کرده است که ترجمه آن را می خوانیم:

 

اکثر رسانه های غربی، سعید جلیلی را به عنوان بارزترین نامزد انتخابات فعلی ایران توصیف می کنند. حتی بسیاری از رسانه ها (که دوست دارند به پیش بینی های زودهنگام دست بزنند) جلیلی را پیروز این انتخابات و رئیس جمهوری بعدی ایران معرفی می نمایند. این پیش بینی ها مبتنی بر چند مسئله است:

 

اول اینکه، جلیلی مذاکره کننده ی اصلی با غرب از سال 2007 تا کنون است، و از آن سال تا کنون (بعد از علی لاریجانی) دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران بوده است، در نتیجه، مدیریت پرونده حساس هسته ای را از آن سال تا کنون بر عهده دارد.

 

دوم اینکه جلیلی از نزدیکی بسیار بالایی با تصمیم سازان و تصمیم گیران اصلی ایران بهره مند است. مثلا او چهار سال کامل (از سال 2001 تا سال 2005) در دفتر رهبر ایران مشغول فعالیت بوده است.

 

سوم اینکه جلیلی ارتباط مستحکمی با سپاه پاسداران دارد. برخی ناظرین غربی، ریشه این ارتباط مستحکم را مرتبط به دوره جنگ عراق و ایران می دانند.

 

و چهارم اینکه جیلی بر گزینه ی مقاومت سیاسی و اقتصادی تأکید می کند و آن را با التزام دینی تزلزل ناپذیر مستند کرده و مرتبط می داند. و این چیزی است که او را به گروه های دارای نفوذ در ایران (از قبیل جریان اصولگرایی و گروه های علما که همین روش و خط را دنبال می کنند) نزدیک می گرداند.

 

جلیلی (که در سال 1965 میلادی در شهر مشهد متولد شده است) دارای مدرک دکترا در رشته ی علوم سیاسی از دانشگاه «امام صادق» است. عنوان پایان نامه اش هم «بررسی اندیشه سیاسی اسلام، در قرآن» بود است. شایان ذکر است که دانشگاه امام صادق دانشگاه خاصی محسوب می شود که نیروهای سپاهی که خواستار ادامه تحصیلات عالیه باشند، آن را بیشتر ترجیح می دهند.

 

جلیلی در جنگ عراق و ایران (که از سال 1980 تا 1988 به طول انجامید) هم حاضر بوده است و طی آن دچار مجروحیت شدیدی شده که در اثر آنها پای راستش را هم زا دست داده است و از آن زمان تا کنون، از پای مصنوعی استفاده می کند.

 

او بعد از اتمام جنگ به عنوان استاد در دانشگاه حاضر شد و سلسله درس هایی با عنوان «دیپلماسی پیامبر اسلام، حضرت محمد» ارئه نمود. سپس در سال 1989 به وزارت امور خارجه ایران وارد شد.

 

جلیلی در سال 2001 به عنوان مدیر بخش «بررسی‌های جاری» در دفتر رهبر جمهوری اسلامی ایران [آیت الله] سید علی خامنه ای منصوب شد و تا سال 2005 در همان سمت بود. در این سال محمود احمدی نژاد به عنوان رئیس جمهور ایران انتخاب شد. جلیلی از سال 2002 در عین حضور در دفتر رهبر ایران، در شورای عالی امنیت ملی هم حضور یافت و این چیزی است که باعث شد او کاملا با مسائل حساس مطرح شده در این شورا آشنا شود.

 

اسم جلیلی برای تصدی منصب وزارت خارجه هم مطرح می شد ولی نهایتا منوچهر متکی به عنوان وزیر امور خارجه انتخاب شد و جلیلی هم به عنوان معاون اروپا و آمریکای وزیر امور خارجه و مشاور احمدی نژاد انتخاب گردید.  

جلیلی که به ساده زیستی معروف است، با یک پزشک به نام فاطمه سجادی ازدواج کرده است و این دو دارای یک فرزند به نام حمید هستند. کتاب های جلیلی، تفکر و اعتقاد دینی عمیق او را نمایان می کند. کتاب اول او «سیاست خارجی پیامبر اسلام» نام دارد و نام کتاب دومش هم «اندیشه اسلامی در قرآن» است.

 

جلیلی در مصاحبه اش با نشریه آمریکایی «فایننشال تایمز» (که دو هفته قبل منتشر شد) عنوان کرد که «در صورتی که به عنوان رئیس جمهور انتخاب شوم، اندیشه ی پیشرفت و عدالت و مقاومت را ترویج خواهم داد. ما هرچه قدر که بر دینمان و اصولمان اعتماد و پافشاری کرده ایم، به همان اندازه قدرتمان برای حرکت در مسیر پیشرفت و قدرتمان برای مقاومت در برابر فشار ها بیشتر شده است.»

 

کمتر از یک هفته پیش، نشریه «نیویورک تایمز» یک مطلب مفصل را به سعید جلیلی اختصاص داده و طی آن، او را بارزترین نامزد انتخابات رسیاست جمهوری فعلی خوانده و از او به این شکل یاد کرده بود: «فرد رادیکالِ دشمن غرب، در رقابت پیش افتاده است.»

 

پایگاه های اینترنتی حامی جلیلی، شعار های «مقاومت، رمز پیشرفت» و «حیات طیبه» را بر تارک خود قرار داده اند. جلیلی از حمایت آیت الله مصباح یزدی هم برخوردار است که حامی سابق احمدی نژاد بود.

 

مردم طرفداری جلیلی، در استقبال از او در سفرهای انتخاباتی اش، او را«شهید زنده» می خوانند (اشاره به جانبازی اش از ناحیه پای راست) و وقتی که شروع به سخنرانی در بین طرفدارانش می کند، گه گاه طرفدارانش پرچم های حزب الله و فلسطین را به اهتزاز در می آورند و شعار می دهند «نه سازش، نه تسلیم، فقط جلیلی». 

 

برخی ها معتقدند که جلیلی «احمدی نژاد شماره دو» است و برای اثبات این تحلیلشان به تشابه اصول اجتماعی و وابستگی ها ایدئولوژیک مردم گرایانه و جهت گیرای های سیاسی این دو نفر اشاره می کنند. البته باید توجه داشت که احتمالا جلیلی هرگز خود را تا آن حدی که احمدی نژاد (خصوصا در سه سال اخیر) در مقابل نظرات رهبر ایران قرار داد، قرار نخواهد داد.

 

جلیلی، نظرگاه های سیاسی و فکری خود را اینگونه تشریح می کند: « "یاعلی" کلید پیروزی های ماست. ما این شعار را در پیروزی های حزب الله در لبنان و همچنین در ایران در ایستادگی مان در برابر رژیم صهیونیستی شنیدیم. ما توانمندی هایمان را تحت این شعار نشان دادیم.»

 

پیش بینی های خوش بینانه راجع به موفقیت جلیلی در انتخابات بی راه هم نیست چرا که او جزو چند کاندیدای جدی انتخابات فعلی محسوب می شود. 

 

بررسی و بیان صحیح تر این است که در حال حاضر، جلیلی واقعا فرصت های بالایی برای پیروزی دارد، و این چیزی است که او را یک نامزد قابل توجه در معادلات انتخاباتی (حتی در همین نیمه ی اول رقابت) ساخته است.

 

در هر حال، و فارغ از نتیجه ی نهایی انتخابات، صعود جلیلی در عرصه سیاسی ایران، مسئله ای شایان توجه و اعجاب آور است: فرزند یک خانواده ی متوسط که یک پایش را در راه دفاع از کشورش داده است، هدف های بلندش را کنار نگذاشته و صعود سیاسی اش را ادامه داده است، با تکیه بر توانمندی های خودش و اعتقاد خالصانه اش به انقلاب و نظام، آن هم در شرایطی سخت و پیچیده. تا جایی که در یکی از بالاترین مناصب در جمهوری اسلامی ایران و در اصل، حساس ترین مناصب این نظام، یعنی دبیری شورای عالی امنیت ملی قرار گرفته است.